Γράφει ο Χάρης Παπακώστας*

Σε κάθε πόλη και σε κάθε χωριό υπάρχουν μνημεία που λειτουργούν ως ιστορικές ενθυμήσεις και καταγραφές. Τα μνημεία αυτά -είτε πρόκειται για καλλιτεχνικές δημιουργίες, όπως γλυπτά και προτομές, είτε για διατηρητέα κτήρια ή άλλα κατάλοιπα μνήμης- βρίσκονται στον δημόσιο χώρο και αποτελούν τεκμήρια ιστορικής αφήγησης. Τα μνημεία αυτά αναδεικνύουν πτυχές του παρελθόντος και «συνομιλούν» με τους κατοίκους σε καθημερινή βάση. Μέσα από την παρούσα στήλη θα παρουσιάζεται κάθε φορά ένα μνημείο από την πόλη του Αιγάλεω με φωτογραφίες και ένα σύντομο ιστορικό σημείωμα. Στόχος της στήλης είναι να αποτελέσει αφορμή για να (ξανα)γνωρίσουμε τα μνημεία της πόλης μας και να «(ξανα)μιλήσουμε» μαζί τους.

Ο Γεώργιος Παπανδρέου (1888-1968) διετέλεσε πρωθυπουργός της Ελλάδας, ως επικεφαλής της Ένωσης Κέντρου, από τις 8 Νοεμβρίου του 1963 ως τις 15 Ιουλίου του 1965 (κερδίζοντας δύο φορές σε εκλογές, στις 3 Νοεμβρίου του 1963 με ποσοστό 42,04% και στις 16 Φεβρουαρίου του 1964 με 52,8% – Στις εκλογές του 1963 δεν πέτυχε την αυτοδυναμία, καθώς απέσπασε 138 έδρες και στηρίχτηκε και από την ΕΔΑ που είχε 28 έδρες. Επιθυμώντας την αυτοδυναμία προκήρυξε εκ νέου εκλογές στις οποίες και πέτυχε την πολυπόθητη αυτοδυναμία με 171 έδρες.). Δύο δεκαετίες νωρίτερα, το 1944, διετέλεσε πρωθυπουργός της κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας, με τη στήριξη των Άγγλων και του Ουίνστον Τσώρτσιλ. Είναι γνωστός ως «Γέρος της Δημοκρατίας» και είναι ο πρώτος από τους Παπανδρέου που διετέλεσαν πρωθυπουργοί της Ελλάδας, καθώς τόσο ο γιος του Ανδρέας όσο και ο εγγονός του Γιώργος υπήρξαν επίσης πρωθυπουργοί της χώρας.
Έχει μείνει γνωστός ως θεμελιωτής, μεταπολεμικά, του κεντρώου πολιτικού χώρου στην Ελλάδα. Θεωρείται από τους περισσότερους φιλελεύθερος πολιτικός και δημοκράτης. Εντούτοις, έχουν διατυπωθεί έντονες επικρίσεις για τον έντονο αντικομμουνισμό που τον χαρακτήριζε καθώς και για τον ρόλο του κατά τη διάρκεια των Δεκεμβριανών στην Αθήνα το 1944, όταν, σε αγαστή συνεργασία με την αγγλική κυβέρνηση, με τη στάση του προκάλεσε -ως ένα βαθμό- το αιματοκύλισμα της διαδήλωσης της 3ης Δεκέμβρη. Παρόλα αυτά, για τους περισσότερους, είναι ο πρωθυπουργός που συγκρούστηκε με το αυταρχικό δεξιό κράτος του Κωνσταντίνου Καραμανλή και αυτός που πρώτος επιχείρησε να τα βάλει με τους παρακρατικούς μηχανισμούς και να εδραιώσει τη δημοκρατία στη χώρα.
Το άγαλμα που βρίσκεται τοποθετημένο επί της οδού Θηβών στο Αιγάλεω, είναι έργο της γλύπτριας Καλλιόπης Κουτηφάρη. Τοποθετήθηκε το 2005 στην πλατεία Ανεξαρτησίας, επί της Θηβών (έναντι της πλατείας Αγ. Σπυρίδωνα). Πρόκειται για ορειχάλκινο ανδριάντα τοποθετημένο σε μαρμάρινη βάση. Ο Γεώργιος Παπανδρέου βρίσκεται σε όρθια στάση και έχει υψωμένο το δεξί του χέρι, χαιρετώντας -προφανώς- το πλήθος. Στη βάση του ανδριάντα, στην πρόσθια πλευρά, αναγράφεται η φράση «ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ 1888 -1968 / Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΛΑΟΣ ΔΕΝ ΚΑΝΕΙ ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΥΡΑΝΝΩΝ ΑΡΝΕΙΤΑΙ ΤΗΝ ΤΥΡΑΝΝΙΑ». Στην πλαϊνή πλευρά της βάσης αναγράφεται το εξής: «ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΓΛΥΠΤΡΙΑΣ ΚΑΛ. ΚΟΥΤΗΦΑΡΗ / ΑΝΗΓΕΡΘΗ ΤΟ 2005 ΜΕΡΙΜΝΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΞΕ.ΚΟΙΝ.Α ΕΠΙ ΠΡΟΕΔΡΙΑΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ».


Ο Γεώργιος Παπανδρέου, αναμφισβήτητα, αποτελεί μια εμβληματική μορφή που σημάδεψε την πολιτική ζωή της Ελλάδας. Θεωρείται για πολλούς -παρά τις εύλογες αντιδράσεις που προκύπτουν για την αντικομμουνιστική του δράση- ο θεμελιωτής της Δημοκρατίας στη μεταπολεμική Ελλάδα και αγάλματά του μπορεί να συναντήσει κανείς σε πολλές πόλεις και χωριά της χώρας, ανάμεσα στις οποίες και το Αιγάλεω.
